Skip to main content

Ծեծելով սպանված քսանամյա աղջիկը կարող էի ես լինել

Ես 20 տարեկան եմ, ապրում եմ, դեռ շատ պլաններ, երազանքներ ունեմ ու դրանք կիրագործեմ եթե մի օր ինձ էլ ծեծելով չսպանեն .... 
Երեկ լսեցի, որ երևանում 20 ամյա մի կնոջ ծեծելով սպանել են: կնասպանության այս դեպքից հետո անընդհատ գլխիս մեջ մի բան է պտտվում, որ 20 տարեկան աղջիկը, ով ծեծելով սպանվեց, տեսականորեն կարող էի լինել ես ու մեզնից յուրաքանչյուրը կարող էր լինել նրա փոխարեն, մեզ էլ կարող էին մեռնելու չափ ծեծել, որովհետև ծեծը, բռնությունը պատրիարխալ հասարակության օրենքներից մեկն է։ Մենք միշտ խտրականացվելու, բռնության ենթարկվելու վտանգ ունենք, որովհետև ապրում ենք բռնի, խտրական, հայրիշխանական հասարակության մեջ, որը չի փոխվում, ու մարդկանց մեծ մասը մտադիր էլ չեն որևէ բան փոխելու ու ցանկություն էլ չունեն։ Բռնության վատանգն անընդհատ մեր գլխից կախված է, որովհետև մեր հասարակության մեծ մասը ծեծը, ճնշումները, սպառնալիքն ու, բռնությունն իր բոլոր տեսակներով, համարում է ավանդույթ, նորմ, մշակութային արժեք, որոնք պետք է պահել-պահպանել ու ոչ մի դեպքում չհրաժարվել դրանցից։ Մենք անընդհատ կնասպանության, կանանց նկատմամբ բռնության դեպքերի ականատեսն ենք դառնում, որովհետև դեռ մանկուց մեզ սովորեցնում են, որ տղաներն ավելի գերակա դիրք ունեն ու սա ցանկացած հարաբերության ու իրավիճակի պարագայում: Մեր հասարակությունում ամենուր են խտրականության ու բռնության դեպքերը, մենք անընդհատ բախվում ենք դրան ու հաճախ չենք էլ գիտակցում, որ խտրականացվեցինք կամ բռնության ենթարկվեցինք, որովհետև անգամ պետական մակարդակով, հեղինակություն ունեցող մարդկանց ճնշող մեծամասնությունն անընդհատ ասում է, որ մենք չպետք է խառնվենք մարդկանց առօրյա կյանքին, որ դա իրենց ընտանեկան մշակույթն է, որ դէ հա դա լավ չի, բայց մենք ի՞նչ անենք: Մեզ ասում են, որ մենք պիտի կպած մնանք մեր արմատներին, որոնք ոչինչ որ խտրական ու բռնի են, ոչինչ որ կնատյացության ու կնասպանության հիմքն են, ոչինչ, կարևորը՝ դա մեր ավանդականն է․․․․ 
Մեզ համար բռնությունն ընդունելի է որովհետև մեր քաղաքապետարաններում կարող են կանանց ծեծել ու ոչ ոք չի պատժվի դրա համար: Մեզ մոտ բռնությունը շարունակական է, որովհետև այդ նույն կանայք մի քանի ամիս անց կարող են իրենք բռնության կոչեր անել ․․․․ 
Մեզ սովորեցնում եմ, որ եթե տղամարդը մի ապտակ տա՝ ոչինչ, դէ ջղայնացած էր մի բան արեց: Այո, մեզ սովորեցնում են նորմավորել բռնությունը, մեզ դա հրամցնում են իբրև մի գործողություն, որն անընդհատ կրկնվելու է մեր կյանքում, բայց կարիքը չկա, որ մենք դրան խիստ բացասական երանգ տանք, մենք դա պիտի ընկալենք ընդամենն իբրև մի փոքր անախորժություն, որը կանցնի, կանցնի, կմոռացվի ու չի փոխվի ․․․․ 
Մենք չպիտի պայքարենք դրա դեմ, որովհետև դա մեր ավանդական մշակույթն է և մենք պիտի հավերժ պայքար տանենք մեր մշակույթը պահպանելու և ոչ դրանում եղած արատավոր երևույթների ոչնչացման համար: 
Քեզ շատ կարող են ծեծել, կարող են գոռալ քեզ վրա, կարող են փակել բոլոր ճանապարհներդ, որովհետև դու կին ես, ու մի թարս հայացքով էլ կարող են նայել՝ իբրև գոհ եղիր, որ աղջիկ ես ու ծնվել ես, որ քեզ մինչև ծնվելդ չենք սպանել ․․․․ 
Մեզ անընդհատ սաստում, խտրականացնում, բռնության են ենթարկում, որովհետև մենք կին ենք, կին, ով պիտի միշտ խոնարհ լինի, լուռ ու մեռած ․․․․ 

Comments

Popular posts from this blog

փողոցային

Երեկ իջել էի կենտրոն, մոտ 1.5-2 ամիս կենտրոնով չքայլելուց հետո վերջապես տաք ասֆալտն ու փոշոտ փողոցները տեսնելու պահն էր եկել: Հնարավոր բոլոր ձևերով ճանապարհս երկարացրի որ շատ լինելում փողոցներում: Ամբողջ մարմնով հասկացա, որ կարոտել եմ շոգ օդում շնչելուն ու ծառերի ստվերի հետևից գնալով քայլելուն, ֆիքսեցի որ ինձ ու ընկերենրիս եմ կարոտել դրսում: Հասկացա, որ ես սիրում եմ նեղ մայթերով քայլել, որտեղ շենքերը մեծ տարածք են զբաղեցնում, որ քայլում եմ հիմնականում մայթերի աջ կողմերով, մեկ-մեկ ձախով էլ եմ քայլում, բայց կենտրոնով քայլելուց անհարմարության զգացողություն եմ ունենում: Հիշեցի, որ կանգառները չեմ սիրում ու ֆիքսեցի որ կանգառների կողքով անցնելուց քայլերս արագանում են, իսկ սիրուն սրճարաններն անցնելուց մտքումս ասում եմ․ «հիշեմ մի օր գամ» ու հիմնականում չեմ էլ գալիս: Հասկացա, որ քաղաքն իմ ուզած տրամադրությունն ա ունենում ու որ ես եմ որոշում ինչ երաժշտության տակ պիտի էսօր շնչի քաղաքը․ դնում եմ ականջակալներս, որտեղ գանգուր մազերով տղան ռուսերենով երգում ա սպասող փողոցների մասին: Հրապարակ հասնո...

Ինչու՞ ենք մենք վախենում դաշտանից

Դաշտան․․․ երբևէ լսե՞լ եք էս բառը՝ դասընթացներից, բժշկական հաղորդումներից դուրս՝ առօրյայում, կամ ինչքա՞ն հաճախ եք ինքներդ օգտագործել դաշտան բառը, իսկ, «հիվանդացել եմ», «մեջքս բացվել ա», «մորքուրս ա էկել/զանգել», «գործերս սկսել են», սրա՞նք:  Կանանց մեծամասնությունը դաշտան տեսնում ու դրա հետ առնչվում ա գրեթե ամեն ամիս, և, ընդհանրապես, դաշտանային ցիկլը կնոջ վերարտադրողականության կարևորագույն մասն ա, ինչի մասին մենք պիտի հնարավորինս շատ տեղեկություն ունենանք ու դեռ դպրոցական տարիքից, երբ հասունացման շրջանը նոր պիտի սկսվի: Չնայած սրա այսչափ կարևոր լինելուն, մեզ հետ գրեթե երբեք չեն խոսում դաշտանի ու սեռահասունացման մասին: Օրինակ դպրոցում, հիշու՞մ եք ձեր կենսաբանության դասագրքերի այն էջերը, որտեղ մարդու սեռահասունացման մասին մի քանի բան կար գրված: Շատերիդ գրքերում էջերը երևի պատռված են եղել, կամ ինչ-որ խզբզանքներով փակված են եղել սեռական օրգանների նկարները, ու գուցե շատերդ ամոթից չեք էլ կարդացել գրվածը, թերթել, անցել եք առաջ: Իսկ ձեր ուսուցիչներին այդ դասերի օրերին հիշու՞մ եք: Էնպես ...

ամենօրյա լոքշ

ամենօրյա լոքշի մասին կարելի ա լիքը փիլիսոփայական գրքեր գրել, դեպրեսիվ (դեպրեսիա տերմինը չճիշտ օգտագործելու համար սիրանուշը մի հատ կճպըցնի, որովհետև ինքը հոգեբան ա ու գիտի, թե ի՞նչ ա իրականում դեպրեսիան) ու դպրեսիայից բացող կինոներ նկարել, պարապ լինելու դեպքում, ձեռի հետ էլ մշակութային֊ազգագրական հետազոտություններ անել: գիտե՞ք, որ լոքշի մասին ա խոսքը՝ էն, որ առավոտ 9-ին բուձելնիկդ զարթնում ա, դու իրան 10 րոպեն մեկ քնացնում ես, ինքը, ճակատը պնդած, մինչև 9.30 զնգում ա հետո դու հանձնվում ես ու աջ ձեռքով վերմակը մի կերպ վրայիցդ քաշում ես ու սկսում ես մրսել (ստեղ էն կարգինը կարաք հիշեք)․․․ մի ձև հասնում ես զուգարան, չիշիկ ես անում, հետո լավացվում ես, հետո մազերդ ոլորում, մի տեղ խցկում ես, որ ատամներդ լվաս: պաստան խոզանակի վրա լցնելու առաջին փորձը ձախողվում ա, երկրորդ անգամից պաստայակիր խոզանակը մտնում ա բերանդ: մի երկու անգամ թքում ես, հետո ողողում բերանդ, վերջում բերանիդ կողքերն ես լվում ջրով ու չորացնում դեմքդ: վերջին մի քանի ամսվա ընթացքում ատամ լվալը ամենադժվար բանն ա, որ առավոտներն ա...