Skip to main content

իմ կյանքի պահերը․ ծովը, կրակը, օդը

ցուրտ, լուսավոր, մարդաշատ փողոցներից այն կողմ կան կիսամութ, տաք ու քչամարդ փողոցներ և լուսավոր փողոցների, քաղաքում տիրող պաթոսի և, ընդհանրապես, ժամանակաշրջանի հետ կապ չունեցող, առաջին հայացքից անշուք ու ոչ մի յուրահատկություն չթաքցնող տներ ու դրանց դռներից այն կողմ 20-րդ դարի 90ականները հիշեցնող սենյակներ․․․սենյակը՝ որ էքզիստենցիալ, կիսասարկաստիկ, մի քանի էմոցիաներ միաժամանակ շնչող պահի կրողը դարձավ, կիսալուսնի նմանվեց հանկարծ։ վառվող մի լամպը լուսավորում էր սենյակի մի կողմը, իսկ մյուս կողմը լույսից մի փոքր ստվեր ուներ միայն, որն իր հերթին գեղեցկացնում էր պահն ու դրանում եղած պատկերները։ ամեն ինչ ճիշտ կիսալուսնի պես էր կես լույս, կես մութ․․․ լուսավորված հատվածն աննկարագրելի գեղեցկություն ուներ, ստվերները տարածություն ու ձև չճանաչող պատկերներ էին դարձել, որ վերերկրայնորեն լողում էին պատերի վրայով ու իրենց մոգական մերկությամբ ազատություն էին շնորհում կիսամութում շնչող հոգիներին․․․ լուսնի մյուս կողմն անշուշտ շատ ավելի խորն ու գեղեցիկ էր և դրա համար էլ թաքնվել էր լույսի ետևում։ լույսից և աշխարհից թաքուն այնտեղ թևածում ու իրենց շունչն էին տարածում աշխարհի երեք տարերքների մարդացած հոգիները ծովի հոգին, կրակի հոգին և օդի հոգին` որ տարածվում էր ամենուր ու հետևում այս երկու հոգիների խաղին․․․․ ծովը, կրակը, օդը՝ մի վայրում, միաժամանակ, միասին․․․ 
ծովը հանդարտ,  տարածում էր իր ողջ մակերեսը կիսամութում և տիրապետում դրա յուրաքանչյուր անկյանը, նա հստակ գիտեր, թե որ կողմում ինչքան ալիք կարող էր տարածել, չէ՞ որ նա միշտ նույն տեղում էր և ամեն օր հետևում էր լուսնի փոփոխություններին ու, երբեմն, ակամա դառնում փոփոխության պատճառ և կրող․․․ծովը տարածում էր իր բաց կապույտն ու ներդաշնակություն ստեղծում կիսամութում, իր անսահմանության ու թվացյալ բացության մեջ ծովը միաժամանակ այնքա՜ն փակ էր, ու տարածվող մակերեսից՝ մի քանի անգամ ավելի խորը․․․ նա տարածվում ու մտածում էր իր գոյության իմաստի մասին։ գերմարդկային ուժով ծովի մարդացած հոգին սիրում էր աննկատ ալեկոծվել ու փակ պահել իր ընդհատակյա աշխարհը կրակի և անգամ օդի առջև, ով ի զորու էր տարածվել ամենուր։ ծովը լցնում էր կիսամութն իր մակերեսի անսահմանությամբ և անհայտ կերպով չէր հանգցնում կրակը, պտտվում էր նրա շուրջ, հմայվում կրակի ազատ տարածումներով և լուսաստվերային այն գեղեցիկ խաղով, որ ստեղծվել էր, կրակի վրա ընկած, լուսնի շողքի արդյունքում։ կրակը հանդարտ չէր ծովի պես և իր հոգու բոցավառ արտահայտության մեջ շատ բան էր թաքցնում, ու եթե ծովը թաքցնում էր իր ալեկոծումները՝ հանդարտության դիմակի տակ, ապա կրակը հանդարտությունն էր պահում՝ ամենուր տարածվող իր էության մեջ։ նա վառվում էր ուժեղ բոցով և ազատ տարածվում կիսամութում, չխաղտելով, պահն ավելի վերերկրային դարձնող, մոգական լուսավորությունը։ նրա կարմիրը լողում էր պահի մեջ ու երբեմն ձուլվում ծովի կապույտին։ նրանք մերթ նույն ուղղությամբ էին հոսում, մերթ՝ հակառակ, բայց տարօրինակ կերպով չէին հակասում միմյանց՝ խաղտելով բնության բոլոր օրինաչափությունները։  
օդը, լուռ տարածվելով, հետևում էր ամբողջ ընթացքին։ նա, իրեն հատուկ թեթևությամբ, աննկատ էր մնում, բայց միևնույն ժամանակ հասցնում էր լինել ամենուր և նկատել ամեն ինչ՝ երբեմն միջամտելով ծովե և կրակե հոգիների տարածումներին ու դրանց նոր ընթացք տալով, կրկին լռում և հետևում էր ընթացքին։ օդը՝ պարուրվելով այս երկու էություններին, ամբողջացնում էր պահը ու կատարյալ դարձնում կիսամութը․․․․ ծովը, կրակը և օդը շարունակ տարածում էին իրենց անկատար կատարելությունը կիսամութում և երկրի վրա վերերկրային պահ ստեղծում․․․․ 

պահն ավարտվում է մարդկային արհեստական լուսավորության միջամտությամբ․․․․

Comments

Popular posts from this blog

փողոցային

Երեկ իջել էի կենտրոն, մոտ 1.5-2 ամիս կենտրոնով չքայլելուց հետո վերջապես տաք ասֆալտն ու փոշոտ փողոցները տեսնելու պահն էր եկել: Հնարավոր բոլոր ձևերով ճանապարհս երկարացրի որ շատ լինելում փողոցներում: Ամբողջ մարմնով հասկացա, որ կարոտել եմ շոգ օդում շնչելուն ու ծառերի ստվերի հետևից գնալով քայլելուն, ֆիքսեցի որ ինձ ու ընկերենրիս եմ կարոտել դրսում: Հասկացա, որ ես սիրում եմ նեղ մայթերով քայլել, որտեղ շենքերը մեծ տարածք են զբաղեցնում, որ քայլում եմ հիմնականում մայթերի աջ կողմերով, մեկ-մեկ ձախով էլ եմ քայլում, բայց կենտրոնով քայլելուց անհարմարության զգացողություն եմ ունենում: Հիշեցի, որ կանգառները չեմ սիրում ու ֆիքսեցի որ կանգառների կողքով անցնելուց քայլերս արագանում են, իսկ սիրուն սրճարաններն անցնելուց մտքումս ասում եմ․ «հիշեմ մի օր գամ» ու հիմնականում չեմ էլ գալիս: Հասկացա, որ քաղաքն իմ ուզած տրամադրությունն ա ունենում ու որ ես եմ որոշում ինչ երաժշտության տակ պիտի էսօր շնչի քաղաքը․ դնում եմ ականջակալներս, որտեղ գանգուր մազերով տղան ռուսերենով երգում ա սպասող փողոցների մասին: Հրապարակ հասնո...

Ինչու՞ ենք մենք վախենում դաշտանից

Դաշտան․․․ երբևէ լսե՞լ եք էս բառը՝ դասընթացներից, բժշկական հաղորդումներից դուրս՝ առօրյայում, կամ ինչքա՞ն հաճախ եք ինքներդ օգտագործել դաշտան բառը, իսկ, «հիվանդացել եմ», «մեջքս բացվել ա», «մորքուրս ա էկել/զանգել», «գործերս սկսել են», սրա՞նք:  Կանանց մեծամասնությունը դաշտան տեսնում ու դրա հետ առնչվում ա գրեթե ամեն ամիս, և, ընդհանրապես, դաշտանային ցիկլը կնոջ վերարտադրողականության կարևորագույն մասն ա, ինչի մասին մենք պիտի հնարավորինս շատ տեղեկություն ունենանք ու դեռ դպրոցական տարիքից, երբ հասունացման շրջանը նոր պիտի սկսվի: Չնայած սրա այսչափ կարևոր լինելուն, մեզ հետ գրեթե երբեք չեն խոսում դաշտանի ու սեռահասունացման մասին: Օրինակ դպրոցում, հիշու՞մ եք ձեր կենսաբանության դասագրքերի այն էջերը, որտեղ մարդու սեռահասունացման մասին մի քանի բան կար գրված: Շատերիդ գրքերում էջերը երևի պատռված են եղել, կամ ինչ-որ խզբզանքներով փակված են եղել սեռական օրգանների նկարները, ու գուցե շատերդ ամոթից չեք էլ կարդացել գրվածը, թերթել, անցել եք առաջ: Իսկ ձեր ուսուցիչներին այդ դասերի օրերին հիշու՞մ եք: Էնպես ...

ամենօրյա լոքշ

ամենօրյա լոքշի մասին կարելի ա լիքը փիլիսոփայական գրքեր գրել, դեպրեսիվ (դեպրեսիա տերմինը չճիշտ օգտագործելու համար սիրանուշը մի հատ կճպըցնի, որովհետև ինքը հոգեբան ա ու գիտի, թե ի՞նչ ա իրականում դեպրեսիան) ու դպրեսիայից բացող կինոներ նկարել, պարապ լինելու դեպքում, ձեռի հետ էլ մշակութային֊ազգագրական հետազոտություններ անել: գիտե՞ք, որ լոքշի մասին ա խոսքը՝ էն, որ առավոտ 9-ին բուձելնիկդ զարթնում ա, դու իրան 10 րոպեն մեկ քնացնում ես, ինքը, ճակատը պնդած, մինչև 9.30 զնգում ա հետո դու հանձնվում ես ու աջ ձեռքով վերմակը մի կերպ վրայիցդ քաշում ես ու սկսում ես մրսել (ստեղ էն կարգինը կարաք հիշեք)․․․ մի ձև հասնում ես զուգարան, չիշիկ ես անում, հետո լավացվում ես, հետո մազերդ ոլորում, մի տեղ խցկում ես, որ ատամներդ լվաս: պաստան խոզանակի վրա լցնելու առաջին փորձը ձախողվում ա, երկրորդ անգամից պաստայակիր խոզանակը մտնում ա բերանդ: մի երկու անգամ թքում ես, հետո ողողում բերանդ, վերջում բերանիդ կողքերն ես լվում ջրով ու չորացնում դեմքդ: վերջին մի քանի ամսվա ընթացքում ատամ լվալը ամենադժվար բանն ա, որ առավոտներն ա...